احتمالا برای شما هم پیش آمده باشد که هنگام نوشیدن چای، ذرات بسیاری ریزی را در کف لیوان یا استکان خود مشاهده کنید. این ذرات به عنوان رسوب در سماور یا کتری شما تشکیل شده است. در این نوشته قصد داریم در ابتدا درباره دلایل تشکیل رسوب در سماور صحبت کنیم و سپس بهترین روش رسوب زدایی و جرمگیری سماور و کتری را بیان کنیم. پس تا آخر مقاله با ما همراه باشید.
بهترین روش رسوبزدایی و جرمگیری سماور و کتری:
جرمگیری و رسوبزدایی سماور زغالی و کتری از مهمترین مسائلی است که نباید نادیده بگیریم زیرا رسوبات آهکی باعث میشوند که سماور و کتری ظاهر زیبایی نداشته باشند و علاوه بر آن آبی که در داخل آن به جوش میاید، بدبو و بدرنگ خواهد بود و کیفیت پایینی خواهد داشت و مزهی آب تغییر پیدا میکند و حتی ممکن است با گذشت زمان موجب ایجاد مشکلات گوارشی شود. و با توجه به اینکه به طور روزمره از کتری و سماور استفاده میکنیم، پس نباید رسوب زدایی و جرمگیری آنها را نادیده بگیریم. در ادامه چند روش برای رسوبزدایی را با هم ببرسی خواهیم کرد تا شما بهترین روش رسب زدایی و جرمگیری سماور و کتری را انتخاب کنید.
دلایل تشکیل رسوب و جرم در سماور یا کتری
مهمترین منشاء رسوب در سماور و کتری املاح و ترکیبات موجود در آب مصرفی شهری است که به شکل رسوب در کتری یا سماور نمایان میشود. زمانی که کتری یا سماور را از آب پر کرده و بر روی شعله قرار میدهیم، با بالا رفتن تدریجی دمای آب درون کتری، ابتدا مقداری حباب کوچک و کم تشکیل میشود و بعد از بالا رفتن دمای آب، آب داخل کتری یا سماور به نقطه جوش میرسد و حبابهایی بزرگتر و درشتتر میشود.
رسوبات تشکیل شده ضربات محکمی به دیوارهی کتری یا سماور و همچنین به کف آنها وارد میکند و با توجه به اینکه این ضربات محکم است، املاح به دیواره و کف کتری و سماور میچسبد و لایهی ضخیم رسوب یا جرم در بدنهی داخلی آن ایجاد شود.
اما نگران نباشید؛ قطعا این جرمها را میتوان بدون دردسر از دیوارهی داخلی پاکسازی کرد.
رسوب زدایی و جرم گیری سماو و کتری بهترین روش رسوبزدایی و جرم گیری سماور و کتری
آیا رسوبات برای انسان مضر است؟
در حال حاضر هیچ منبع علمی، ضرر رسوبات آهکی موجود در سماور و کتری بر بدن انسان را تایید نکرده است. در واقع اسید موجود در معده انسان باعث از بین رفتن این رسوبات و حل شدن آنها میشود. البته برخی از پزشکان نیز معتقد هستند که یکی از دلایل ایجاد سنگ کلیه، وجود رسوب کتری یا سماور است که بدن تلاش میکند به عنوان سنگ، آنها را دفع کند. همچنین سدیم موجود در این رسوبات میتواند تاثیر منفی بر سیستم گوارشی انسان داشته باشد و ممکن است در طولانی مدت سبب ایجاد مشکلات گوارشی شود.
به همین دلیل توصیه میشود در صورت مشاهده رسوب در سماور و کتری خود، اقدام به جرمگیری و رسوبزدایی سماور و کتری کنید.
رسوب آهک در سماور و کتری چیست؟
رسوبات آهک یک نوع رسوب سفت و به رنگ سفید یا شیری است. در واقع آب شهری دارای مقدار بسیار زیادی املاح است که این املاح در اثر تبخیر آب، به مرور زمان در داخل سماور یا کتری باقی میمانند و یک لایهی ضخیم در دیوارهی آن تشکیل میدهند. به عبارت سادهتر وقتی آب در یک کتری شروع به جوشیدن میکند، مواد معدنی آن مانند منیزیم و کلسیم همراه آب تبخیر نمیشود و به عنوان یک رسوب پودری شکل در دیوارهها و کف سماور یا کتری باقی میماند. این رسوبات در آبهایی که سختی بیشتری دارند بیشتر است، چون این آبها دارای ذخایر معدنی بیشتری هستند.
راههای مختلفی برای رسوبات زدایی و جرمگیری سماور و کتری وجود دارد. هر چند از گاهی باید برای از بین بردن رسوبات و جرم گیری سماور و کتری اقدام کنید تا رسوبات و آهک موجود در آنها از بین برود زیرا در طولانی مدت از بین بردن این رسوبات سختتر خواهد بود.
وجود رسوب ( آهک ) در لیوان یا استکان چایی خوشایند نیست و ممکن است گاهی اوقات طعم آب را هم تغییر میدهد علاوه بر آن، زدودن رسوب سماور و کتری عمر آنها را نیز افزایش میدهد.
راههای مختلف جرمگیری سماور و کتری:
شستشو پس از هر بار استفاده:
تخلیهی آب اولین و راحتترین راه برای از بین بردن رسوب سماور و کتری است. بهتر است آب باقیمانده در سماور یا کتری را بعد از هر بار استفاده تخلیه کنید؛ چون آب باقیمانده در سماور یا کتری عامل اصلی ایجاد رسوبات آهکی و جرم هستند. در صورتی که در مناطقی زندگی میکنید که آب شرب شما دارای سختی بیشتری است، احتمال ایجاد رسوبات آهکی وجود دارد و توصیه میشود که بعد از هر بار استفاده، سماور یا کتری خود را کاملاً بشویید و خشک کنید تا احتمال تشکیل رسوبات آهکی کاهش پیدا کند.
استفاده از آبمعدنی یا تصفیه شده:
آب معدنی یا آب تصفیه شده کمک میکند تا مواد معدنی و سختی آن به شدت کاهش پیدا میکند و عمر سماور و کتری هم افزایش پیدا میکند. در حال حاضر هزینه خرید آب معدنی برای مصرف روزانه و خانگی زیاد است و برای مدیریت هزینهها و کاهش آن، توصیه میشود تا یک دستگاه تصفیه آب را در خانه یا محل کار خود نصب کنید.
رسوبزدایی با استفاده از مخلوط سرکه و آب:
یکی از روشهای ارزان و بدون دردسر استفاده از مخلوط سرکه و آب است. برای این منظور میتوانید از نسبت 2 به یک استفاده کنید، یعنی به ازای ۱ لیوان سرکه سفید ۲ لیوان آب اضافه کرده و این مخلوط را داخل سماور یا کتری که جرم دارد، ریخته و اجازه دهید از شب تا صبح خیس بخورد. این ترکیب موجب میشود تا رسوبات آهک موجود در سطح سماور و کتری جدا شده و سطح آنها مانند روز اول بدون رسوب باشد.
نکته مهمی که باید به آن دقت کنید، این است که اگر سماور یا کتری شما برقی است، مطمئن شوید که دستگاه شما به برق متصل نیست و شخصی از آب موجود در آن استفاده نکند.
برای از بین بردن طعم سرکه هم کافی است تا سماور یا کتری خود را با آب سرد شسته و چندین بار آب را داخل آنها بجوشانید، تا طعم سرکه به کل حذف شود.
یک روش دیگر برای جرم گیری سماور و کتری با استفاده از سرکه و آب بدین صورت است که ترکیب ۲ لیوان آب و ۱ لیوان سرکه را داخل کتری ریخته و به مدت یک ساعت بجوشانید تا رسوبات آهکی از سطح سماور و کتری جدا شود. در نهایت سطح خارجی آنها را با آب شسته و خشک کنید. برای حذف طعم سرکه هم کافی است چندین بار آب داخل آن بجوشانید.
جرمگیری سماور و کتری با استفاده از نوشابه:
یک روش در دسترس دیگر از بین بردن رسوب کتری با استفاده از ترکیب نوشابه و آب است و بدین صورت است که نوشابه را با مقداری آب داخل سماور یا کتری ریخته و اجازه دهید به مدت تقریباً یک ساعت بجوشد تا رسوبات آهکی موجود در سطح سماور و کتری جدا شود.
اثربخشی این روش در مقایسه با استفاده از سرکه کمتر است ولی در حالت کلی یک روش خوب برای زدودن رسوبات آهکی است.
از بین بردن رسوبات آهک با استفاده از سیبزمینی:
یکی از جالبترین روشها برای رسوب زدایی و جرمگیری کتری و سماور استفاده از سیبزمینی است. این روش دارای دو مرحله است.
در مرحلهی اول چند عدد سیبزمینی را به صورت کامل شسته و سپس رنده کنید و به همراه آب داخل کتری یا سماور قرار دهید و بعد از گذشت نیم ساعت سیبزمینیها و آب را از کتری خارج کنید. در مرحلهی بعدی کتری یا سماور را دوباره با آب پر کرده و به آن زاج سفید اضافه کنید و اجازه دهید تا آب داخل کتری یا سماور بجوشد. بعد از انجام این مراحل بخش زیادی از رسوبات آهکی موجود در سطح سماور یا کتری جدا خواهد شد و توصیه میشود تا آن را برای چندین بار از آپ پر کرده و بجوشانید تا طعم آب از بین برود و آماده استفاده روزمره شما باشد.
داغ کردن یا حرارت دادن سماور یا کتری:
یکی از دمدستترین و بهترین روش رسوب زدایی و جرمگیری سماور و کتری، داغ کردن و حرارت دادن آنها است. با استفاده از این روش میتوانید رسوبات سماور یا کتری را از بین ببرید. برای این کار کافی است تا کتری یا سماور را حرارت بدهید و سپس داخل آن را با آب یخ پر کنید تا رسوبات ترک بردارند و از سطح سماور یا کتری جدا شوند.
نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که داغ کردن بیش از حد سماور یا کتری ممکن است سبب آب شدن لحیم یا سوختن آن شود و حتما باید به آن دقت کنید.
از بین بردن رسوب با استفاده از آبلیمو
برای از بین بردن جرم سماور و کتری با استفاده از آبلیمو میتوانید به ۲ صورت اقدام کنید.
۱. استفاده از برشهای لیمو به همراه آب
۲. به کار بردن مخلوط آبلیمو و آب
با توجه به اینکه لیمو ترش دارای مقدار زیادی اسید سیتریک است و قدرت فوقالعادهای در رسوب زدایی و جرمگیری سماور و کتری دارد، میتوانید برای از بین بردن جرم سماور یا کتری از آن استفاده کنید:
- در روش اول میتوانید ۳ الی ۵ لیموی متوسط را به صورت ورقهای برش داده و در کتری بریزید و سپس کتری یا سماور را تا نیمه پر از آب کنید و اجازه دهید به مدت حدود ۱ ساعت بجوشد. این روش را تا زمانی که کتری یا سماور تمیز شود، میتوانید تکرار کنید.
- در روش دوم میتوانید آب ۲ الی ۳ لیموی متوسط را گرفته و به سماور یا کتری اضافه کنید و آن را تا نیمه از آب پر کنید و اجازه بدهید به مدت حدود ۱ ساعت بجوشد این روش را میتوانید تا از بین رفتن تمام رسوبات تکرار کنید.
بعد از انجام هر یکی از روشها، توصیه میشود تا سماور یا کتری را برای چندین بار از آپ پر کرده و بجوشانید تا طعم آب از بین برود و قابل استفاده شما باشد.
از بین بردن رسوبات آهکی با استفاده از جوش شیرین
یکی از بهترین روش رسوب زدایی و جرمگیری سماور و کتری، استفاده از جوش شیرین است؛ در این روش میتوانید کتری را تا نیمه پر کرده و یک قاشق چای خوری به آن جوش شیرین اضافه کنید و این ترکیب را بجوشانید تا رسوبات آهکی آن از بین برود و از دیوارهی داخلی کتری و سماور شما جدا شود. بعد از این روش کتری یا سماور را شسته و چندین بار آب داخل آن بجوشانید تا طعم جوش شیرین از بین برود و قابل استفاده روزمره باشد.
قرار دادن سماور یا کتری در فریزر
در صورتی که سماور یا کتری شما دارای سایز کوچکی است، میتوانید برای از بین بردن رسوبات، آنها را در فریزر قرار دهید و بعد از چند ساعت که از فریزر خارج کردید، بر روی حرارت کم قرار دهید تا به راحتی رسوبات جدا شوند.
رسوبزدایی آهک با استفاده از محصولات تجاری
برای رسوبزدایی آهک موجود در سطح کتری یا سماور میتوانید از محصولات تجاری موجود در بازار استفاده کنید. این محصولات کارکرد مشابه مانند ترکیبات خانگی توضیحات داده شده در بالا را دارد. نکته مهمی که باید مد نظر داشته باشید این است که باید تلاش کنید تا دستورالعمل موجود بر روی محصولات را به طور کامل مطالعه کرده و براساس آن اقدام کنید و مطمئن شوید که این محصولات برای رسوبزدایی است و کارکرد دیگری ندارد و آسیبی به کتری یا سماور شما وارد نخواهد کرد و بعد از رسوب زدایی و جرمگیری مناسب برای استفادهی روزانهی شماست.
لزوم رسوبزدایی کتری و سماور هر چند ماه یک بار
رسوب موجود بر سطح سماور و کتری علاوه بر تغییر طعم چایی، گاهی اوقات ممکن است سبب گرفتگی لوله کتری و سماور شود و در طولانی مدت ممکن است مشکلات گوارشی نیز ایجاد کند. توصیه میشود اگر از سماور خود به صورت روزانه استفاده میکنید، هر چند ماه یکبار رسوبزدایی را انجام دهید و هر کدام از روشهای ذکر شده در این مقاله که در دسترس شما است را استفاده کنید.
آیا شما تجربه جرم گیری سماور و کتری را تا به حال داشتهاید؟ از چه روشی برای رسوبزدایی استفاده کردهاید؟ و نتیجه آن چه بود؟ تجربه و نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
